چارچوب مدل کسب و کار در ارائه خدمات ناوبری هوایی و راهکارهای پیش روی ایران-بخش هجدهم

بررسی تطبیقی تجربه های متناقض جهانی – پیامدهای بحران کووید 19

بحران کووید 19 این واقعیت را بیش از پیش آشکارتر کرد که فرودگاهها و ناوبری هوایی یک کشور در کنار هم بخشی حیاتی از زیرساخت هر کشور مانند شبکه ای جاده ای آن است و به عنوان یک دارایی و خدمات عمومی محسوب می شوند که نمی توان به آنها اجازه داد به صورت کامل تسلیم الزامات تجاری سازی بازار شوند.

هنگامی که یک منطق تجاری حاکم باشد، تضاد منافع بین شرکت های هواپیمایی ، فرودگاهها و بخش ناوبری هوایی (ANSPها) در مواقع بحرانی و نوسانات تقاضا بالا می گیرد و اینجا اگر بخش ناوبری هوایی بخواهد در نبود پناه فرودگاهی خود را با هویت مستقل بپندارد ، به دلیل عدم توان بازیابی هزینه ها ، در زمین فرودگاهها پیش پای منافع شرکت های هواپیمایی و سایر اجزاء ذینفع کلیدی قربانی می شود.

صرف نظر از مواقع بحرانی ، بخش ناوبری هوایی ایران در آینده با تقاضاهای جدید برای خدمات خود (مانند پهپادها) ، پیچیدگی ترافیک هوایی ، ساختارهای سنتی کاربر ، الزام بازطراحی فضاهای هوایی و مهم تر از همه کاهش پایدار جریان درآمد و فشار شدید از طرف رایزنی شرکت های هواپیمایی در افکار عمومی جهت کاهش هزینه های عملیاتی مواجه خواهد بود که هزینه حقوق و دستمزد کنترلرهای ترافیک هوایی آن سهم تا 70 درصدی را درکل هزینه های عملیاتی دارند. کاهش پایدار جریان درآمد البته صرفا نتیجه نوسانات حجم ترافیک هوایی نیست(به دلیل عدم مقیاس پذیری و هزینه ثابت بالا) بلکه نتیجه الگوهای جدید ترافیک هوایی نیز هست. برای مثال فرودگاهها و ناوبری هوایی تا 60 درصد درآمدهای خود را معمولا تنها از 30 درصد پروازهای خود به دست می آورند که قاعدتا با فرمول ترکیبی وزن و مسافت در پنجره زمانی (اسلات) می بایستی محاسبه شوند و این جریان ترکیبی درآمد با الگوهای ترافیکی ، نوع تایپ هواپیماها و فرکانس های پروازی متفاوت از گذشته مواجه خواهند بود.

حکمرانی موثر در صنعت هوانوردی کشور تنها می تواند از طریق یک رویکرد یکپارچه به کل زنجیره ارزش صنعت هوانوردی ایران و مشارکت و تعاونی همه ذینفعان و فعالان حتی بخش های نظامی در میدان اقتصادی حاصل شود که شواهد روشن بی تدبیری آن در رشد قارچ گونه و کاریکاتوری زنجیره های دلالی فنی و فروش به بهای غیرمنصفانه بر ضد توسعه کل صنعت هوانوردی کشور را به وضوح می بینیم.

شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران بهتر است قبل از آنکه خیلی زود دیر شود زنجیره های عملیاتی خود را با واقعیت های جدید بازنگری و دوباره تنظیم نماید و به سمت هوشمندسازی ، تحول دیجیتال و اتوماسیون روند پرشتاب تری را درپیش بگیرد و با استعانت از همیت جمعی مبتنی بر ارزیابی عملکرد صریح مدیران خود مجبور است مشارکت با جوامع محلی فرودگاهی را تقویت نماید تا جاییکه بتواند حداقل 80 درصد از هزینه های عملیاتی و سرمایه ای خود را از محل محافظت از دارایی و خدمات عمومی و بودجه های دولتی ، استانی و محلی در قالب صندوق های سرمایه گذاری جاری و پروژه ای با مشارکت بخش های عمومی و خصوصی تامین نماید.